Veerpootbrug

Veerpootbruggen en stabilisator stangen

Brede banden eb je al. De vering is ook verlaagd. Zo, en nu eens lekker hard de bocht door. Maar goed dat je in een lekker kuipstoelen zit, want anders, met die enorme dwarskrachten...

Veerpootbrug auto

Ook de wielophanging heeft daar trouwens last van. Niet elke ophanging heeft immers voldoende stijfheid en zal, net als de carrosserie, een tikkeltje vervormen. In de autosport worden kantelen en torsie van carrosserie en onderstel opgevangen met anti-rol-bars, bruggen en strips. Lang verhaal kort: meer stijfheid, strakker door de bocht dat lukt via een veerpootbrug.

Hellen en 'duiken'

Elke auto met vering heeft de neiging over te hellen in de bocht. Nadeel van overhellen is vooral dat de wielstanden veranderen en de banden niet altijd op een optimale wijze op het wegdek staan. De stabilisatorstang vermindert overhellen, doordat deze torsiestang tussen linker en rechter wiel (meestal voor, maar kan ook achter) verschillen van invering verkleint.

Strakker de hoek om

Op een rijdende auto werken allerlei krachten. Tijdens het optrekken komt de voorkant iets omhoog en als je remt gaat hij duiken. In een bocht ontstaat het bekende overhellen of rollen en als je maar hard genoeg door de bocht gaat, breekt de voor- of achterkant uit. Dat wordt ‘gieren’ genoemd, het verschijnsel waarbij onderstuur of overstuur ontstaat.

Strakker door bochten

Al deze autobewegingen worden veroorzaakt door onder andere massakrachten en centrifugaalkrachten, die via de wielophanging en het veersysteem op de banden worden overgebracht. Zolang de banden maar voldoende grip houden en zijdelings iets wegschuiven is er niks aan de hand. Als dat niet het geval is, dan raakt de auto uit balans en gaat hij gieren of rollen. Gieren gebeurt vanuit de hoogte-as, ook wel Z-as genoemd.

Doel van de verlagingsveren

Het is redelijk onder controle te houden door met het gas- en koppelingspedaal te spelen en de juiste stuurcorrecties toe te passen. Gaat de auto rollen (kantelen rond de X-as) dan is het uit met de pret en heb je heel wat stuurmanskunst nodig om uit de ambulance te blijven.

Belangrijk bij het beperken van rolneigingen zijn een laag zwaartepunt, een stugge vering en demping stugge vering en demping en een grotere spoorbreedte.

Verder speelt de spoorkracht of vervorming van de banden een belangrijke rol. De bandvervorming wordt uitgedrukt in graden en wordt 'drifthoek' genoemd. Er is dus altijd sprake van een drifthoek als het contactvlak van de band vervormt.

Daarbij zie je dat er twee bewegingsrichtingen zijn: de richting die de auto rijdt en de richting van het band-contactvlak.

Naast de conditie van het wegdek is de drifthoek vooral afhankelijk van de bandenspanning, het profiel en de bandopbouw. Omdat de drifthoeken bij een hogere bandenspanning kleiner worden, mag je de volgende vuistregel hanteren: een hogere bandenspanning vóór vermindert onderstuur (doorglijden), en een hogere bandenspanning achter vermindert overstuur (spinnen).

Keuze en montage veerpootbrug

Veerpootbruggen en torsiestrips worden tussen de voorste en achterste veerpoten bevestigd. Ze zijn gemaakt van gelakt of verchroomd staal of van gepolijst of geanodiseerd aluminium.

Ook zijn zeer lichte en sterke carbon veerpootbruggen leverbaar, vervaardigd van met aramide-koolstofvezel versterkte kunststof. Het produceren van veerpootbruggen en strips is maatwerk. Ze zijn merkgebonden en passen meestal slechts op één autotype.

Wel zijn sommige afstelbare veerpootbruggen universeel te gebruiken. Afstelbare veerpootbruggen hebben tevens als voordeel dat de passing altijd perfect is, hoewel de afstand tussen de beide veerpoten niet altijd overeenkomt met de farieksopgave. Hou er wel rekening mee dat een veerpootbrug je niet in de weg zit.

Om toch nog gewoon in de machinekamer te kunnen werken, is het handig als de veerpootbrug gemakkelijk te verwijderen is. De montage-einden van een veerpootbrug zijn meestal uitgevoerd als een ring of een vork. Ze zijn gemakkelijk te bevestigen onder de drie of vier moeren van de veerpootbevestiging op het binnenscherm.

Laat bij het monteren de auto op zijn wielen staan zodat de veren onder spanning blijven. Blijf vooral van de centrale schokdemper moer af! Deze houdt de zware schroefveer in positie en heeft niets te maken met de bevestiging van de veerpootbrug. Na montage van de veerpootbrug trek je de moeren goed vast, meestal met een moment van ongeveer 50 Nm. Trek je te hard, dan breekt de bout af en zul je deze moeten uitboren.

Overstuur, onderstuur, neutraal

De wegligging van een auto staat voor een flink deel in verband met het zwaartepunt en de drifthoeken. Om het begrip 'zwaartepunt' goed te begrijpen moet je het autogewicht als één punt voorstellen.

Ligt het zwaartepunt precies in het midden van de auto dan is ook de bandvervorming of drifthoek bij alle banden gelijk en ontstaat een neutraal stuurkarakter.

Bij dit ideale rijgedrag laat een auto zich gemakkelijk door de bocht sturen en is er van gieren geen sprake. Mocht er vierwielslip optreden dan glijdt de auto gelijkmatig weg en is de slip snel en gemakkelijk te corrigeren. Ligt het zwaartepunt vóór het midden dan is de wieldruk op de voor- en achterwielen verschillend, waardoor in het algemeen ook verschillende drifthoeken ontstaan.

De auto zal in een snel genomen bocht een grotere cirkelboog willen beschrijven, wat bekend staat als onderstuur. De meeste auto's zijn min of meer onderstuurd, vooral als ze voorwielaandrijving hebben. Ze schuiven bij snel bochtenwerk over de voorwielen naar de buitenbocht.

Ook bij teveel toevoer van vermogen en doorslippende voorwielen ontstaat gemakkelijk een flink onderstuur, wat je misschien al wel eens ervaren hebt met eigen auto. Ligt het zwaartepunt in het achterste gedeelte van de auto en worden de achterwielen aangedreven dan ontstaat in snel genomen bochten 'overstuur'.

Ga je nog harder dan gaat de auto spinnen. Bij overstuur is de auto dus staartlastig en met name auto's met de motor achterin hebben er last van. Ook zijn deze auto's meer zijwindgevoelig. Overstuur en onderstuur zijn op allerlei manieren te beïnvloeden, onder meer door de bandenspanning of de vering aan te passen of door montage van banden met verschillende breedte. Brede banden verminderen onderstuur en brede banden achter verminderen overstuur. Van dit principe wordt in de autosport, maar ook bij supersnelle sportauto's, zoals Porsches, Ferrari's en Lamborghini's veelvuldig gebruik gemaakt.